Niemcy uwielbiają różnego rodzaju plebiscyty. Na przykład co roku wybierają das Wort des Jahres. Cóż to takiego? Jest to nic innego jak słowo roku. Wyraz, który owładnął umysły dziennikarzy, publicystów, polityków i zwykłych Niemców. Jakie zatem obsesyjne słowo opanowało ich zeszłoroczną wyobraźnię?

Według językoznawców z Wiesbaden rok 2022 należał do słowa Zeitenwende, który można przetłumaczyć jako punkt zwrotny. Niestety, popularność tego wyrazu jest związana z wojną na Ukrainie. Po raz pierwszy użył go kanclerz Olaf Scholz pod koniec lutego: Der russische Überfall auf die Ukraine markiert eine Zeitenwende. Er bedroht unsere gesamte Nachkriegsordnung. Nie ma co się dziwić, że takich właśnie słów użył niemiecki przywódca. Atak Rosji na Ukrainę był szokiem dla niemieckiej klasy politycznej, dla których Moskwa była do tej pory ważnym partnerem gospodarczym. Gospodarka niemiecka była oparta na tanich rosyjskich surowcach. Teraz wszystko musiało się zmienić. Cała polityka zagraniczna musiała zostać mocno zmodyfikowana. A co ze zwykłymi Niemcami? Dla nich pod terminem Zeitenwende ukrył się przede wszystkim strach przed wybuchem trzeciej wojny domowej.

W jaki sposób niemieccy językoznawcy wybrali słowo roku 2022? Zawsze w grudniu, jury wybiera dziesięć słów spośród kilku tysięcy zgłoszeń pochodzących z różnych mediów i od osób prywatnych. Na ich podstawie sporządza listę rankingową. Tym razem wpłynęło ponad 2 tysiące zgłoszeń. Wygrało bezsprzecznie Zeitenwende. Na kolejnych dwóch miejscach znalazły się słowa również związane z wojną. Są to Krieg um Frieden (wojna o pokój) oraz Gaspreisbremse (hamulec cen gazu). Dla porównania – w Polsce Uniwersytet Warszawski przeprowadził podobny plebiscyt i u nas wygrał termin wojna przed inflacją i uchodźcą. A zatem i Polacy i Niemcy mają podobne obawy. Wbrew pozorom – nie różnimy się tak bardzo. Miejmy nadzieję, że słowem roku 2023 i u nas i u Niemców zostanie słowo Frieden/pokój.

Źródło: https://www.zdf.de/nachrichten/panorama/wort-des-jahres-2022-100.html